Ποια μορφή βιταμίνης Β12 μπορεί να χορηγηθεί στην έλλειψη βιταμίνης Β12;©

Υπό του Δρ. Δημητρίου Ν. Γκέλη - MD, ORL, DDS, PhD, Medical Life Coach

Ο όρος βιταμίνη Β12 είναι ένας συλλογικός όρος για την περιγραφή των  μορφών της βιταμίνης Β12. Υπάρχουν 4 κύριες μορφές βιταμίνης Β12:

• 
  Κυανοκοβαλαμίνη [cyancobalamin, (Cbl)] 
• υδροξυκοβαλαμίνη [hydroxovitamin B12, hydroxycobalamin],
• μεθύλκοβαλαμίνη [methylcobalamin (MeCbl)]
• αδενοσύλκοβαλαμίνη [adenosylcobalamin (AdCbl)] [3].

Η μεθύλκοβαλαμίνη,  αδενοσύλκοβαλαμίνη και υδροξυκοβαλαμίνη κυκλοφορούν στο εμπόριο και  έχει αποδειχτεί ότι, όταν χορηγούνται βελτιώνουν τα επίπεδα της βιταμίνης Β12 στον ανθρώπινο οργανισμό.

Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης, Ιατρός,Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Φλάμπουρο Λουτρακίου, 20300, Τ. 27440 23768, 6944280764  www.gelis.gr   www.pharmagel.gr   pharmage@otenet.gr ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Συμπληρωματική Ιατρική, Κλινική Φαρμακολογία, Ιατρική Διατροφολογία

Αικατερίνη Γκέλη  Ιατρός,  Ακτινοδιαγνώστρια  με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Ιατρική Διατροφολογία, Ακτινοδιαγνωστική και  Υπερηχογραφική Διαγνωστική Περιβαλλοντική Ιατρική,  Συμπληρωματική Ιατρική Διεύθυνση Ιατρείου: Παπαληγούρα 16, Άσσος  Κορινθίας, Τηλ. 2741087758, 6944644820  email:kgkeli@hotmail.com

Η κυανοκοβαλαμίνη, που είναι μια συνθετική βιταμίνη Β12, προστίθεται στα τρόφιμα, αλλά ανιχνεύονται ίχνη της στο αίμα, διότι το κυανίδιο που περιέχει προστίθεται στα κυανίδια, τα οποία προσλαμβάνει ο ανθρώπινος οργανισμός με το κάπνισμα (ενεργητικό και παθητικό) ή από άλλες πηγές [4].

Η διαγνωσμένη κλινικά και  εργαστηριακά  έλλειψη βιταμίνης Β12 πρέπει να αντιμετωπίζεται έγκαιρα, χορηγώντας συμπληρωματικά τις αποτελεσματικότερες μορφές βιταμίνης Β12.

Η βιταμίνη Β12 ή κυανοκοβαλαμίνη έχει δύο ενεργές ενζυματικές μορφές, τη μεθυλκοβαλαμίνη και την αδενοσυλκοβαλαμίνη.

Επίσης υπάρχουν συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν τις φυσικές μορφές κοβαλαμίνης [HOCbl, AdoCbl και MeCbl] και χορηγούνται με διάφορους τρόπους χορήγησης.

Σήμερα είναι αποδεκτό ότι, εφόσον υπάρχουν μορφές βιταμίνης Β12 που απορροφώνται ασφαλώς και επαρκώς, όταν χορηγούνται υπογλωσσίως, μπορεί ο ασθενής να αποφύγει τις ενέσεις της βιταμίνης Β12 [5].

Από αυτές τις μορφές επιλέγεται αυτή που είναι πιο αποτελεσματική ή ο συνδυασμός τους και μπορεί να χορηγηθεί από το στόμα, αποφεύγοντας τις ενδομυικές ενέσεις [5].

Η  βιταμίνη Β12 είναι απαραίτητη υδατοδιαλυτή βιταμίνη που ρυθμίζει πολλαπλές κυτταρικές διαδικασίες στα σπονδυλωτά [6] και παίζει  ζωτικό ρόλο στο σχηματισμό υγιών ερυθροκυττάρων του αίματος, στην παραγωγή ενέργειας, την ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, τη γνωσιακή λειτουργία του εγκεφάλου (αντίληψη, μνήμη, δημιουργική φαντασία, ικανότητα του σκέπτεσθαι), το μεταβολισμό των πρωτεϊνών, λιπών και υδατανθράκων, τη δημιουργία του DNA  και του μυελού των οστών και τη ρύθμιση των επιπέδων της ομοκυστεΐνης [6].

Κριτήρια για την επιλογή της καταλληλότερης μορφής βιταμίνης Β12

Σε περίπτωση έλλειψης βιταμίνης Β12 είναι επιτακτική η ανάγκη χορήγησης ενός συμπληρώματος βιταμίνης Β12, το οποίο να περιέχει τη σωστή μορφή ή το συνδυασμό μορφών βιταμίνης Β12, που επιδεικνύει την καλύτερη δυνατή απορροφητικότητα και βιοδιαθεσιμότητα, όταν χορηγείται από το στόμα.

Κυανοκοβαλαμίνη: Η κυανοκοβαλαμίνη είναι μια φθηνή και ευκολοδιαθέσιμη συνθετική μορφή βιταμίνης Β12, που συνήθως προστίθεται σε διάφορα τρόφιμα και για την παρασκευή συμπληρωμάτων διατροφής, τα οποία  χορηγούνται από το στόμα ή παρεντερικά υπό μορφή ενέσεων. Όταν χορηγείται συμπληρωματικά η κυανοκοβαλαμίνη, προκειμένου να ασκηθεί η βιολογική δράση της  πρέπει να μετατραπεί σε μεθυλκοβαλαμίνη και αδενοσυλκοβαλαμίνη.

Επειδή όμως είναι συνθετική χημική ένωση, για να χρησιμοποιηθεί και να αποβληθεί από τον οργανισμό χρειάζεται να υποστεί μεθυλίωση. Η ειρωνεία που υπάρχει με τη χορήγηση της κυανοκοβαλαμίνης είναι ότι πολλοί την χορηγούν για λόγους υποστήριξης της μεθυλίωσης.

Αντί της κυανοκοβαλαμίνης μπορεί να χορηγηθεί ο συνδυασμός της μεθυλκοβαλαμίνης και τη αδενοσυλκοβαλαμίης από το στόμα, υπογλωσσίως [Dr Gkelis' Safe Vitamin B12], παρά το γεγονός ότι επιδεικνύουν διαφορετικό μεταβολισμό και βιολογικές λειτουργίες.

Η μεθυλκοβαλαμίνη και η αδενοσυλκοβαλαμίνη είναι οι ενεργές συνενζυματικές μορφές της βιταμίνης Β12, οι οποίες για να δράσουν δεν χρειάζονται τους συνήθεις μηχανισμούς απορρόφησης από το πεπτικό σύστημα, που  στηρίζονται στη σύνδεση της κυανοκοβαλαμίνης με τον ενδογενή παράγοντα, που παράγεται στα τοιχώματα  των επιθηλιακών κυττάρων του σώματος του στομάχου [7].

Μεθυλκοβαλαμίνη: Η μεθυλκοβαλαμίνη υπάρχει στο κυτταροδιάλυμα (cytosol) των κυττάρων (ενδοκυττάριο  υγρό) και αλληλεπιδρά  με το ένζυμο συνθετάση της μεθειονίνης [methionine synthase], η οποία είναι ένζυμο  κρίσιμης σημασίας, που συμμετέχει στη σύνθεση του DNA και μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στα άτομα με διαταραγμένη ικανότητα μεθυλίωσης.

Η χρησιμοποίηση της μεθυλκοβαλαμίνης, από άτομα με  έλλειψη βιταμίνης Β12,  διαδόθηκε τα τελευταία χρόνια  λόγω της εύκολης πρόσληψής της από το στόμα και της ισότιμης αποτελεσματικότητάς της με την ενέσιμη βιταμίνη Β12 (κυανοκοβαλαμίνη ή υδροξυκοβαλαμίνη), που χρησιμοποιείται παραδοσιακά. Η μεθυλκοβαλαμίνη κυρίως συμμετέχει μαζί με το φολικό ή φυλλικό οξυ (folate) στην αιμοποίηση και την ανάπτυξη του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια της νεογνικής και βρεφικής και νηπιακής  ηλικίας.

Συγκρίνοντας τη μεθυλκοβαλαμίνη με τις λοιπές μορφές της βιταμίνης Β12, η μεθυλκοβαλαμίνη είναι η πλέιον αποτελεσματική, όσον αφορά την απορρόφησή της από τα υποκυττάρια οργανίδια των νευρώνων. Γιαυτό η μεθυλκοβαλαμίνη μπορεί να δώσει καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα στις νευρικές διαταραχές με τη συστηματική λήψη της από το στόμα [8].

Η μεθυλκοβαλαμίνη προάγει τη λειτουργική και μορφολογική αποκατάσταση μιας περιφερικής νευρικής βλάβης  μέσω της αυξορρύθμισης (upregulation) των γονιδίων που επηρεάζουν τη λειτουργία πολλαπλών νευροτροφικών παραγόντων [9].

Αδενοσυλκοβαλαμίνη: Η αδενοσύλκοβαλαμίνη είναι η μορφή της βιταμίνης Β12 που αποθηκεύεται μέσα στα μιτοχόνδρια των κυττάρων  και ευθύνεται για την παραγωγή ενέργειας από τα τρισεκατομύρια μιτοχόνδρια, που υπάρχουν μέσα στα κύτταρα. Η αδενοσύλκοβαλαμίνη  αλληλεπιδρά με το ένζυμο μεθυλμαλονυλ CoA μουτάση [methylmalonyl CoA mutase], η οποία είναι μεταβολικό ένζυμο.   Η έλλειψη αδενοσύλκοβαλαμίνης διαταράσσει το μεταβολισμό των υδατανθράκων, λιπών και πρωτεϊνών και παρεμβαίνει στη δημιουργία της μυελίνης των νευρώνων.

 Η αδενοσύλκοβαλαμίνη μπορεί να φανεί χρήσιμη στα άτομα με διαταραχή στην παραγωγή ενέργειας.

Παρά το γεγονός ότι η αδενοσύλκοβαλαμίνη είναι φυσική και απαραίτητη μορφή της βιταμίνης Β12, εν τούτοις δεν είναι σταθερή ως χάπι (δισκίο) και γιαυτό δεν χρησιμοποιούνται χάπια της, αλλά η υγρή μορφή της. Το συμπλήρωμα Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 περιέχει μεθυλκοβαλαμίνη και αδενοσυλκοβαλαμίνη, υπο μορφή διαλύματος, υπογλώσσιας χρήσης. Αυτός ο συνδυασμός είναι απολύτως ιδεώδης για τις καθημερινές ανάγκες ενός ατόμου  σε βιταμίνη Β12  και ιδανικός για τα άτομα που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο έλλειψης βιταμίνης  Β12 και ιδιαίτερα τα ηλικιωμένα άτομα, τους απλούς και τους αυστηρούς χορτοφάγους.

Επειδή η μεθυλκοβαλαμίνη και η αδενοσυλκοβαλαμίνη έχουν διαφορετικές λειτουργίες η ταυτόχρονη χορήγησή τους δίδει μια συνολική λύση στα άτομα με έλλειψη βιταμίνης Β12 [10, 11].

Υδροξυκοβαλαμίνη: Η υδροξυκοβαλαμίνη είναι μια φυσική  μορφή βιταμίνης Β12, προσκολλημένη σε μια υδροξυλομάδα. Σε περίπτωση που το σώμα έχει την ικανότητα να μετατρέπει την υδροξυκοβαλαμίνη στην ενεργό μορφή της βιταμίνης Β12, αυτό αρκεί για καλυφθούν οι ανάγκες του οργανισμού σε βιταμίνη Β12

Παρά τούτο, τα άτομα που χρειάζονται βοήθεια στη διεργασία της μετατροπής της υδροξυκοβαλαμίνης σε ενεργό μορφή βιταμίνης Β12 ή έχουν δυσλειτουργία στη μεθυλίωση ή νευρολογική δυσλειτουργία, τότε η συνδυασμένη χορήγηση μεθυλκοβαλαμίνης και αδενοσυλκοβαλαμίνης, θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα. Η υδροξυκοβαλαμίνη δρα θεραπευτικά στη δηλητηρίαση από κυανιούχες ενώσεις (π.χ. λήψη 20-30 πυρήνων βερυκόκου), χρηγώντας την ενδοφλεβίως, αργά  (ενδοφέβια στάγδην έγχυση) [12].

Σύμφωνα με το The European Journal of Clinical Nutrition  ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης μιας έλλειψης βιταμίνης Β12 είναι η συνδυασμένη χορήγηση μεθυλκοβαλαμίνης και αδενοσύλκοβαλαμίνης από το στόμα. Όπως έχει αποδειχτεί η χορήγηση από το στόμα με υπογλώσσιο διάλυμα μεθυλκοβαλαμίνης και αδενοσύλκοβαλαμίνης [Dr Gkelis' Safe Vitamin B12] δίδει τα ίδια θεραπευτικά αποτελέσματα με την ενδομυική χορήγηση βιταμίνης Β12 (κυανοκοβαλαμίνης) ή υδροξυκοβαλαμίνης [14].

Το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 υπογλώσσιο διάλυμα περιέχει τις πιο ευαπορρόφητες μορφές βιταμίνης Β12, που είναι η μεθυλκοβαλαμίνη και αδενοσυλκοβαλαμίνη.

Η δόση του Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 είναι:

Ενήλικες: 0.5ml ή 8 σταγόνες ημερησίως (500μg μεθυλκοβαλαμίνης και 500μg αδενοσυλκοβαλαμίνης). Νεογνά, Bρέφη, Παιδιά: 0.25ml ή 4 σταγόνες ημερησίως (250μg μεθυλκοβαλαμίνης και 250μg αδενοσυλκοβαλαμίνης). Ανάλογα με την αιτιολογία της έλλειψης βιταμίνης Β12 και τα επίπεδα συγκεντρώσεων της  βιταμίνης Β12, του μεθυλμαλονικού οξέος και της ομοκυστεΐνης  καθορίζεται και η δοσολογία του Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 από τον θεράποντα ιατρό.

Το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 λαμβάνεται το πρωί ή το απόγευμα με κενό στομάχι. Το διάλυμα παραμένει κάτω από τη γλώσσα 10-15 δευτερόλεπτα και καταπίνεται.

Το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 είναι χρήσιμο στα άτομα με έλλειψη βιταμίνης Β12 (συνήθως ηλικιωμένα άτομα), στα άτομα με δυσαπορρόφηση της βιταμίνης Β12, άτομα με διαβήτη, που παίρνουν μετφορμίνη ή  γαστροπροστατευτικά φάρμακα (π.χ ομεπραζόλη, ρανιτιδίνη), άτομα που κάνουν μακροχρόνιες νηστείες και τους χορτοφάγους, όλων των ηλικιών.

Τα άτομα που έχουν ανάγκη συμπληρωματικής λήψης βιταμίνης Β12, χρησιμοποιώντας  το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 μπορούν να αποφύγουν τις επώδυνες ενδομυϊκές ενέσεις της βιταμίνης Β12

Βιβλιογραφική τεκμηρίωση

1.Gille D, Schmid A. Vitamin B12 in meat and dairy products. Nutr Rev. 2015;73:106–115. doi: 10.1093/nutrit/nuu011 [PubMed]

2. Fiona O’Leary, Samir Samman.Vitamin B12 in Health and Disease.

Nutrients. 2010 Mar; 2(3): 299–316. Published online 2010 Mar 5. doi: 10.3390/nu2030299

3. Uwe Gröber, Klaus Kisters, Joachim Schmidt. Neuroenhancement with Vitamin B12—Underestimated Neurological Significance. Nutrients. 2013 Dec; 5(12): 5031–5045. Published online 2013 Dec 12. doi: 10.3390/nu5125031

4. Paul C, Brady DM. Comparative Bioavailability and Utilization of Particular Forms of B12 Supplements With Potential to Mitigate B12-related Genetic Polymorphisms.Integr Med (Encinitas). 2017 Feb;16(1):42-49. 

5.  Graham ID, Jette N, Tetroe J, Robinson N, Milne S, Mitchell SL. Oral cobalamin remains medicine’s best kept secret. Arch Gerontol Geriatr. 2007;44(1):49–59. [PubMed] [Ref list]

6. Nielsen MJ, Rasmussen MR, Andersen CB, Nexo E, Moestrup SK. Vitamin B12 transport from food to the body’s cells — a sophisticated, multistep pathway. Nat Rev Gastroenterol Hepatol.2012;9(6):345–354. doi: 10.1038/nrgastro.2012.76. [PubMed][Cross Ref] [Ref list]

7. Giedyk M, Goliszewska K, Gryko D. Vitamin B12 catalysed reactions.

Chem Soc Rev. 2015 Jun 7;44(11):3391-404. doi: 10.1039/c5cs00165j. 

8. Ming Zhang, Wenjuan Han, Sanjue Hu, Hui Xu. Methylcobalamin: A Potential Vitamin of Pain Killer. Neural Plast. 2013; 2013: 424651. Published online 2013 Dec 26. doi: 10.1155/2013/424651

9. Lin Gan, Minquan Qian, Keqin Shi, Gang Chen, Yanglin Gu, Wei Du, Guoxing Zhu. Restorative effect and mechanism of mecobalamin on sciatic nerve crush injury in mice. Neural Regen Res. 2014 Nov 15; 9(22): 1979–1984. doi: 10.4103/1673-5374.145379

10. Herrmann W1, Obeid R. Cobalamin deficiency. Subcell Biochem. 2012;56:301-22. doi: 10.1007/978-94-007-2199-9_16.

11. CDC. Water-soluble vitamins &Related BiochemicalCompounds. CDC, 12 June 2012. Web. 12 Dec. 2016

13. Davide Cigolini, Giogio Ricci, Massimo Zannoni, Rosalia Codogni, Manuela De Luca, Paola Perfetti, Giampaolo Rocca. Hydroxocobalamin treatment of acute cyanide poisoning from apricot kernels. BMJ Case Rep. 2011; 2011: bcr0320113932. Published online 2011 May 25. doi: 10.1136/bcr.03.2011.3932

14. Thakkar K, Billa G. Treatment of vitamin B12 deficiency-methylcobalamine? Cyancobalamine? Hydroxocobalamin?-clearing the confusion. Eur J Clin Nutr. 2015 Jan;69(1):1-2. doi: 10.1038/ejcn.2014.165. Epub 2014 Aug 13.

Σημείωση: Το παρόν επιστημονικό άρθρο γράφτηκε για λόγους ενημέρωσης των ιατρών και των λοιπών επιστημόνων υγείας και δεν αποτελεί  μέσο διάγνωσης ή αντιμετώπισης ή πρόληψης ασθενειών, ούτε αποτελεί ιατρική συμβουλή για ασθενείς, από τον συγγραφέα ή τους συγγραφείς του άρθρου.

Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.

Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από  τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση,  παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας 

Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.