Η έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί,  πολλές φορές,  δύσκολα να διαγνωστεί, διότι το 50% των ασθενών με υποκλινική έλλειψη βιταμίνης Β12  έχουν κανονικά επίπεδα βιταμίνης Β12 στον ορό του αίματός τους [2, 3, 4].

Επίσης μπορεί, ακόμη και τα ανεβασμένα επίπεδα της βιταμίνης Β12, να συνοδεύονται από έλλειψη βιταμίνης Β12. Αυτό σημαίνει την παρουσία λειτουργικής έλλειψης λόγω μειωμένης  πρόσληψης της βιταμίνης Β12 από τους ιστούς και περιορισμού της δράσης της, σε κυτταρικό επίπεδο.

Η παρουσία ανώμαλων υψηλών συγκεντρώσεων βιταμίνης Β12 στον ορό σε άτομα, που δεν παίρνουν συμπληρωματικά βιταμίνη Β12, μπορεί να οφείλεται στην παρουσία συμπαγών καρκίνων, αιματολογικών κακοηθειών,  ηπατοπάθειας, νεφροπάθειας.

Λόγω της απουσίας μιας ξεκάθαρης συσχέτισης μεταξύ της βιταμίνης Β12 στον ορό και της έλλειψής της, έχει προταθεί ότι η λειτουργική έλλειψη βιταμίνης Β12  μπορεί να υπάρχει με οποιοδήποτε επίπεδό της στον ορό.

Γιαυτό το λόγο χρησιμοποιούνται πιο ευαίσθητες εργαστηριακές εξετάσεις για την ανίχνευση της έλλειψης βιταμίνης Β12, όπως η μέτρηση των μεταβολιτών που δημιουργούνται, όταν υπάρχει έλλειψη της βιταμίνης Β12.

Υπάρχουν δύο ενζυματικές αντιδράσεις που εξαρτώνται από τη βιταμίνη Β12. Πρώτον, η μετατροπή του μεθυλμαλονικού οξέος σε σουκκινυλσυνένζυμο-CoA, που γίνεται απαραιτήτως με την συμμετοχή της βιταμίνης  Β12 και δεύτερον η βιταμίνη Β12, δρώντας σε συνδυασμό με το φολικό οξύ ματατρέπειτην ομοκυστεΐνη  σε μεθειονίνη [7].

Το ΜΜΑ είναι ξεκάθαρα πιο ειδικό για τα την έλλειψη της βιταμίνης Β12 σε σύγκριση με την ομοκυστεΐνη. Η έλλειψη βιταμίνης Β12  σε ιστικό επίπεδο μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του ΜΜΑ  και της ομοκυστεΐνης[8].

Ακόμη και όταν οι συγκεντρώσεις της βιταμίνης Β12 στον ορό βρίσκονται σε φυσιολογικά επίπεδα,  οι ταυτόχρονα ανεβασμένες συγκεντρώσεις του ΜΜΑ και της ομοκυστεΐνης έχει βρεθεί ότι είναι 99.8% ευαίσθητες για τη διάγνωση της λειτουργικής έλλειψης βιταμίνης Β12 [9].

Εξ ορισμού η λειτουργική έλλειψη βιταμίνης Β12 ορίζεται ως η κατάσταση, στην οποία βρίσκονται ανεβασμένα τα επίπεδα της ΜΜΑ και της ομοκυστεΐνης, παρά την παρουσία φυσιολογικών επιπέδων βιταμίνης Β12, σε ασυμπτωματικά άτομα [10-12]. 

Συνεπώς χρησιμοποιώντας μόνο τη μέτρηση της βιταμίνης Β12 στον ορό μπορεί να παραμείνει αδιάγνωστη η έλλειψη της βιταμίνης Β12.

Επιδημία έλλειψης βιταμίνης Β12

Οι διεθνείς έρευνες της τελευταίας εικοσαετίας δείχνουν ότι υπάρχει μια βουβή επιδημία βιταμίνης Β12 που έχει σοβαρά επακόλουθα στην υγεία. Από τις ελλείψεις βιταμινών, η έλλειψη βιταμίνης Β12 είναι από τις πιο επικίνδυνες για την υγεία.

Πράγματι υπολογίζεται ότι η έλλειψη βιταμίνης Β12 στα βρέφη φτάνει το 45%, ενώ στα παιδιά και τους εφήβους  κυμαίνεται από 0 έως 33.3%. Στις εγκύους η έλλειψη κυμαίνεται από 17 έως 39%, ανάλογα με το τρίμηνο της κυήσεως.

Στους ενηλίκους και τα ηλικιωμένα άτομα η έλλειψη βιταμίνης Β12  κυμαίνεται στο 0 έως 86.5%. Υψηλότερα ποσοστά αναφέρονται στους κάθε είδους χορτοφάγους [13].

Η έλλειψη της βιταμίνη Β12 συχνά διαφεύγει της διάγνωσης στις εγκύους, καθώς επίσης και στα  βρέφη από μητέρες με ανεπαρκή επίπεδα βιταμίνης Β12 [14].

Συνιστάται επίμονα η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης Β12 από τις εγκύους στις περιόδους προ της σύλληψης, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τον τοκετό [15].

Άλλες πληθυσμιακές ομάδες με αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν έλλειψη βιταμίνης Β12 είναι τα ηλικιωμένα άτομα, οι διάφορες ομάδες χορτοφάγων, τα άτομα που έχουν κάνει βαρυατρική χειρουργική επέμβαση [16, 17]. 

Καθώς επίσης, όσοι υποφέρουν από φλεγμονώδη νοσήματα του γαστρεντερικού συστήματος και όσοι έχουν αφαιρέσει χειρουργικά τμήμα εντέρου (ειλεός) >20 cm [18].

Η χρήση ορισμένων φαρμάκων, όπως η μετφορμίνη [19, 20] και οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων [21, 22] μπορεί παροδικά να προκαλέσουν κατάσταση έλλειψης βιταμίνης Β12, που είναι αναστρέψιμη μόλις διακοπεί η θεραπεία ή χορηγηθεί συμπληρωματικά βιταμίνη Β12.

Συμπτώματα έλλειψης βιταμίνης Β12

Εκτός από τη διάγνωση της έλλειψης βιταμίνης Β12 με τις εργαστηριακές εξετάσεις αίματος, δηλαδή τη μέτρηση των συγκεντρώσεων της βιταμίνης Β12, του μεθυλμαλονικού οξέος και της ομοκυστεΐνης, μπορεί και κλινικά να υποψιαστεί κανείς την έλλειψη βιταμίνης Β12 αναζητώντας τα παρακάτω:

Σε περίπτωση που κάποιο άτομο πάσχει από έλλειψη βιταμίνης Β12, μπορεί να εκδηλώσει αναιμία. Μια ήπια όμως έλλειψη βιταμίνης Β12 θα μπορούσε να μην προκαλέσει συμπτώματα. Αν όμως ή ήπια έλλειψη δεν αντιμετωπιστεί θεραπευτικά μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα, όπως τα παρακάτω:

1. Εύκολη και ανεξήγητη  κόπωση, αδυναμία, εξάντληση, τάση προς λιποθυμία, συχνές κρίσεις ζάλης ή ιλίγγου
Το άτομο με έλλειψη βιταμίνης Β12 παραπονείται διαρκώς για έλλειψη ενέργειας, παρά το γεγονός ότι καταναλώνει καφέδες ή άλλα ενεργειακά ποτά ή τρόφιμα. Τα άτομα με έλλειψη βιταμίνης Β12, αν και  κοιμούνται επαρκώς, την επομένη το πρωί δεν έχουν  διάθεση να σηκωθούν από το κρεβάτι τους και χωρίς να έχουν καταβάλλει καμία σωματική προσπάθεια ή κόπωση αισθάνονται κουρασμένα και χωρίς ενέργεια.

Μεταξύ των αιτίων, που μπορεί να προκαλέσουν εύκολα σωματική και ψυχολογική κόπωση, που διαρκεί ημέρες και εβδομάδες περιλαμβάνεται και ή έλλειψη βιταμίνης Β12. Οι συχνές κρίσεις ζάλης ή ιλίγγου μπορεί να υποκρύπτουν πτωχές συγκεντρώσεις βιταμίνης Β12 στον οργανισμό.

Πολλοί με έλλειψη βιταμίνης Β12 αναφέρουν συχνές κρίσεις ζάλης, όταν σηκώνονται απότομα από την καθιστή στην όρθια στάση. Επίσης άλλοι αναφέρουν επικίνδυνο ασταθές βάδισμα και ζάλη, όταν ανεβοκατεβαίνουν σκάλες. Στους ασθενείς με καλοήθη ίλιγγο θέσεως πάντοτε αναζητείται η πιθανή έλλειψη βιταμίνης  Β12 [23].

2. Διαταραχές της μνήμης
Η χρόνια διαταραχή της μνήμης μπορεί να κρύβει βαθύτερο ιατρικό πρόβλημα. Όμως δεν πρέπει κανείς να βγάζει αυθαίρετα συμπεράσματα  ότι έχει αρχίσει κάποιας μορφής άνοια ή νόσος του Alzheimer, ενώ μπορεί να υπάρχει  έλλειψη βιταμίνης Β12 [24, 25].

3. Αίσθημα προκάρδιων παλμών και δυσχέρεια αναπνοής
Η έλλειψη βιταμίνης Β12 περιορίζει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, πράγμα που ελαττώνει τη μεταφορά επαρκών ποσοτήτων αίματος στους ιστούς και τα όργανα του σώματος. Επίσης η έλλειψη βιταμίνης Β12 προκαλεί γνωσιακή βλάβη, η οποία μειώνει τη γνωσιακή ικανότητα, δημιουργεί κακή ψυχική διάθεση και κατάθλιψη [26].

4. Ωχρότητα προσώπου. Λεία, κόκκινη επιφάνεια γλώσσας, γωνιακή χειλίτιδα, καθ'υποτροπήν άφθες.

5. Δυσκοιλιότητα, διάρροια.

6. Δυσχερής όραση, απώλεια όρασης, βαρηκοία, εμβοές ώτων, διαταραχές της όσφρησης.

Μπορεί να μην υπάρχει κάποια οφθαλμική βλάβη ή πάθηση και το άτομο με έλλειψη βιταμίνης Β12 να παραπονείται ότι έχει θολή όραση, βλέπει στίγματα ή τα βλέπει διπλά.

Τα χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης Β12 μπορεί να οδηγήσουν σε αλλαγές της όρασης και να την  βλάψουν.  Αν αποφραχτούν οφθαλμικά αγγεία μπορεί να προκληθεί βλάβη του αμφιβληστροειδούς χιτώνα του οφθαλμού.

Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αναπτυχθεί ευαισθησία στο φως, να προκληθεί θόλωση της όρασης, η ορατότητα σκιών ή κηλίδων, που είναι απότοκα της βλάβης του οπτικού νεύρου. Η όραση μπορεί να βελτιωθεί με τη συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης Β12 [26, 27, 28].

7. Μουδιάσματα ή μηρμυγκιάσματα στο δέρμα διαφόρων περιοχών του σώματος, μυική αδυναμία, προβλήματα με το βάδισμα, συχνές πτώσεις στο έδαφος, περιφερική νευροπάθεια.
Μπορεί να παραπονεθεί κανείς ότι μούδιασε το πόδι του, όταν κάθεται παρατεταμένο χρόνο σε στάση ‘’σταυροπόδι’’. Όταν όμως αισθάνεται κάποιος  μουδιάσματα σε κάποια περιοχή του σώματός του, χωρίς να ασκείται πίεση ή αισθάνεται τσιμπήματα ή μηρμυγκιάσματα   στο σώμα του, σαν να τον τσιμπούν με βελόνα, αυτό μπορεί να είναι ένδειξη έλλειψης βιταμίνης Β12

Το μούδιασμα και το αίσθημα ερεθισμού από ηλεκτρικό ρεύμα μπορεί να είναι επακόλουθο νευρικής βλάβης, συνεπεία της έλλειψης βιταμίνης Β12.

Η έλλειψη βιταμίνης Β12 εκφράζεται με μια ποικιλία νευρολογικών εκδηλώσεων, όπως παραισθησίες, μουδιάσματα στο δέρμα, περιορισμό της νευρικής αγωγιμότητας και ταχύτητας των νευρικών ερεθισμάτων.

Στα ηλικιωμένα άτομα η λανθάνουσα έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να σχετίζεται με προοδευτικά εξελισσόμενη ατροφία του εγκεφάλου. Οι μέτρια ανεβασμένες συγκεντρώσεις ομοκυστεΐνης  (>10 µmol/L) έχουν συσχετιστεί  με αύξηση του κινδύνου πρόκλησης άνοιας και ιδιαίτερα νόσου του Αlzheimer.

Oι ανεβασμένες συγκεντρώσεις ομοκυστεΐνης στο πλάσμα του αίματος επίσης σςχετίζονται με περιοχική ή ολοκληρωτική ατροφία του εγκεφάλου, όχι μόνον στους πάσχοντες από τη νόσο του Alzheimer, αλλά επίσης και σε υγιή ηλικιωμένα άτομα. Οι κλινικοί γιατροί πρέπει να διαγιγνώσκουν έγκαιρα την έλλειψη βιταμίνης Β12, ώστε να προλαβαίνονται οι μη αναστρέψιμες δομικές εγκςφαλικές βλάβες [29].

Έχει βρεθεί ότι οι νευρολογικές εκδηλώσεις είναι πολύ συχνότερες στους ασθενείς με έλλειψη βιταμίνης Β12, ενώ η αναιμία είναι ήπια ή απουσιάζει. Επίσης, μόνο μια μερίδα ασθενών, που αναμφίβολα πάσχουν από έλλειψη βιταμίνης Β12 επιδεικνύουν κλασσικά ανώμαλες τιμές αιματοκρίτη, μέσου όγκου ερυθρών αιμοσφαιρίων και γαλακτικής δεϋδρογενάσης του ορού.

Θα πρέπει να χορηγούνται επαρκείς ποσότητες βιταμίνης Β12, όταν οι συγκεντρώσεις της είναι κάτω των  350 pg/mL(258.3 pmol/L)  [30, 31]. Στους ασθενείς με επίπεδα βιταμίνης Β12 κάτω των  350 pg/mL συνιστάται οπωσδήποτε να μετρώνται τα επίπεδα του ΜΜΑ [32].

8. Ψυχολογικά προβλήματα, όπως κατάθλιψη, διαταραχές της μνήμης, διαταραχές της συμπεριφοράς, σχιζοφρένια, διανοητική σύγχιση, αδυναμία προσανατολισμού,

9. Σεξουαλικές δυσλειτουργίες, ελάττωση της σεξουαλικής διάθεσης, ελάττωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων, πτώση των επιπέδων των σεξουαλικών ορμονών. [Biomolecules. 2017 Jun 9;7(2). pii: E42. doi: 10.3390/biom7020042. Vitamin B12 and Semen Quality. Banihani SA].

10. Κακοήθης αναιμία, κυρίως μεγαλοβλαστική αναιμία) με αδυναμία του μυελού των οστών να παράγει ερυθροκύτταρα.

11. Αυπνία, ακράτια ούρων/κοπράνων, κνησμός του δέρματος [Patrick J. Skerrett. Vitamin B12 Deficiency Can Be Sneaky, Harmful. Harvard Medical School.]

Στάδια εξέλιξης των συμπτωμάτων της έλλειψης βιταμίνης Β12

Στάδιο 1: Ελαφρά αναιμία

Στάδιο 2: Χαμηλά κυτταρικά επίπεδα.

Στάδιο 3: Λειτουργική έλλειψη της βιταμίνης Β12, που χαρακτηρίζεται από αύξηση των επιπέδων του μεθυλμαλονικού οξέος (ΜΜΑ) και της ομοκυστεΐνης και ελάττωση του ρυθμού σύνθεσης του DNA.

Στάδιο 4: Εκδήλωση κλινικών συμπτωμάτων που περιγράφηκαν ανωτέρω.

Θεραπευτική αντιμετώπιση των συμπτωμάτων έλλειψης βιταμίνης Β12

Πριν από τη θεραπευτική παρέμβαση του γιατρού σε κάποιο άτομο, που υπάρχουν έντονες κλινικές ενδείξεις παρουσίας έλλειψης βιταμίνης Β12, πρέπει να γίνεται εργαστηριακός έλεγχος των επιπέδων της βιταμίνης Β12 στον ορό, της ομοκυστεΐνης στο πλάσμα του αίματος και του μεθυλμαλονικού οξέος (ΜΜΑ) στον ορό. Τα επίπεδα των τιμών της βιταμίνης Β12 έχουν ως εξής:

Φυσιολογικές τιμές βιταμίνης Β12:  >250 pmol/L ή 340ng/L

Έλλειψη βιταμίνης Β12 (Χαμηλές συγκεντρώσεις):  150–249 pmol/L ή 200-339ng/L

Οριακές τιμές βιταμίνης Β12: 200- 552pmol/L  ή150 and 400 ng/L

Οξεία έλλειψη βιταμίνης Β12 <149 pmol/L ή  200ng/L

 Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Β12, στα οποία αρχίζουν να φαίνονται τα συμπτώματα της έλλειψης: 111-132pmol/L ή 150-180 ng/L

Επίπεδα βιταμίνης Β12 κατά την εγκυμοσύνη: [Abbassi-Ghanavati M, Greer LG, Cunningham FG. Pregnancy and laboratory studies: a reference table for clinicians. Obstet Gynecol. 2009 Dec;114(6):1326-31. PMID:19935037

Μετρήσεις ομοκυστείνης:Τα επίπεδα της ομοκυστείνης είναι πάντοτε υψηλότερα στον ορό του πλάσματος, σε σύγκριση με τις τιμές στον ορό, διότι απελευθερώνεται η η ομοκυστεϊνη που είναι συνδεδεμένη με τα κυτταρικά συστατικά. Γιαυτό στις μετρήσεις της ομοκυστεϊνης χρησιμοποιείται το πλάσμα και όχι ο ορός [33] .

Επίπεδα της βιταμίνης Β12 από 187–256.8 pmol/L  ή 253-348 ng/L είναι προβλεπτικά γνωσιακής έκπτωσης [34].

Η έλλειψη βιταμίνης Β12 συνήθως συνοδεύεται από αύξηση των συγκεντρώσεων στον ορό της ολικής ομοκυστεΐνης και του μεθυλμαλονικού οξέος  (MMA). Επίσης η έλλειψη φολικού ή φυλλικού οξέος  ανεβάζει τα επίπεδα της ολικής ομοκυστείνης (tHcy). Η μέτρηση αυτών των μεταβολιτών μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ύπαρξη λειτουργικής έλλειψης βιταμίνης Β12 και φολικού. Τα επίπεδα του ΜΜΑ στον ορό που κυμαίνονται από 260  έως  350 nmol/L θεωρούνται αυξημένα [35].  

Η βιταμίνη Β12 έχει πτωχή συσχέτιση με τα επίπεδα του ΜΜΑ και της ομοκυστεΐνης στους καρκινοπαθείς. Χρησιμοποιώντας μόνον τις μετρήσεις των επιπέδων της βιταμίνης Β12 στους καρκινοπαθείς  μπορεί να μην αποκαλυφθεί η  ύπαρξη λειτουργικής έλλειψης βιταμίνης Β12. Γιαυτό θα πρέπει να γίνεται πλήρης κλινική εκτίμηση των ασθενών και του εντοπισμού των κινδύνων που μπορεί να προκαλέσουν την έλλειψη βιταμίνης Β12. Σ΄αυτούς τους ασθενείς πάντοτε μετρώνται τα επίπεδα του ΜΜΑ και της ομοκυστεΐνης, ανεξάρτητα από τη μέτρηση των επιπέδων της Β12 [36].

H θεραπευτική παρέμβαση του γιατρού  αποφασίζεται μόλις γίνουν γνωστά στον γιατρό τα επίπεδα των συγκεντρώσεων της βιταμίνης Β12, του ΜΜΑ και της ομοκυστεΐΗ συνηθισμένη θεραπεία της έλλειψης βιταμίνης Β12 συνίσταται παραδοσιακά στην ενδομυική χορήγηση ενέσεων κοβαλαμίνης. Παρά τούτο, οι ενέσεις μπορεί να είναι επώδυνες ή να μην είναι εύκολη η χορήγησή τους σε ηλικιωμένα ή ανάπηρα άτομα και αυξάνουν το κόστος νοσηλείας των ασθενών ή μπορεί να μην υπάρχει διαθέσιμο  νοσηλευτικό ή ιατρικό προσωπικό να εκτελεί τις ενέσεις [37].

Τη δεκαετία του 1960 για πρώτη φορά Σουηδοί ερευνητές θεράπευσαν 64 ασθενείς με κακοήθη αναιμία, χορηγώντας από το στόμα 1000 μg κυανοκοβαλαμίνης και όλοι οι ασθενείς  έδειξαν κλινική και αιματολογική βελτίωση [34].

Έχει υπολογιστεί ότι το 1% της κοβαλαμίνης απορροφάται από το στόμα στα άτομα που δεν διαθέτουν ενδογενή παράγοντα. Οι ημερήσιες ανάγκες σε κοβαλαμίνη είναι  1.0–2.5 µg. Για να καλυφθούν αυτές οι ανάγκες χρειάζεται να χορηγηθούν πολύ μεγάλες δόσεις από το στόμα [38].

Αυτή η υπόθεση έχει επιβεβαιωθεί με κλινικές μελέτες, στις οποίες χορηγήθηκαν από το στόμα δόσεις κοβαλαμίνης μεταξύ των 1000 και 5000 µg [39-44].

Επιλογή συμπληρώματος που περιέχει την καταλληλότερη μορφή βιταμίνης Β12

Εφόσον τα παραπάνω συμπτώματα επιμένουν και οι εργαστηριακές μετρήσεις των επιπέδων της βιταμίνης Β12, της ομοκυστεΐνης και του μεθυλμαλονικού οξέος βρίσκονται εκτός φυσιολογικών ορίων θα πρέπει να χορηγηθεί το κατάλληλο συμπλήρωμα βιταμίνης Β12.

Η βιταμίνη Β12 (κυανοκοβαλαμίνη,  Cbl) έχει δύο ενεργές συνενζυματικές μορφές, τη μεθυλκοβαλαμίνη  [methylcobalamin, (MeCbl)] και η αδενοσυλκοβαλαμίνη [adenosylcobalamin (AdCbl)]. Η έλλειψη της βιταμίνης Β12 έχει αντιμετωπιστεί αποτελεσματικότατα, χορηγώντας ταυτόχρονα μεθυλκοβαλαμίνη και αδενοσύλκοβαλαμίνη από το στόμα, υπογλωσσίως. Η  μεθυλκοβαλαμίνη και η αδενοσύλκοβαλαμίνη  έχουν δικές τους ξεχωριστές λειτουργίες  και μεταβολίζονται με διαφορετικό τρόπο.

Η  μεθυλκοβαλαμίνη  μαζί με το φολικό συμμετέχουν  στην αιματοποίηση και την ανάπτυξη του εγκεφάλου  κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, ενώ η έλλειψη της αδενοσυκοβαλαμίνης διαταράσσει το μεταβολισμό   των υδατανθράκων, λιπών και αμινοξέων και επηρεάζει το σχηματισμό της μυελίνης.

Συνεπώς είναι σημαντικό να θεραπεύεται η έλλειψη της βιταμίνης Β12 με το συνδυασμό  μεθυλκοβαλαμίνης και αδενοσυλκοβαλαμίνης.

Όσον αφορά την οδό χορήγησης της μεθυλκοβαλαμίνης και αδενοσυλκοβαλαμίνης  έχει ξεκαθαριστεί πλέον ότι  η χορήγηση  τους από το στόμα είναι το ίδιο αποτελεσματική με την ενδομυική χορήγηση [45].

Αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης της έλλειψης βιταμίνης Β12 είναι η χορήγηση υπογλωσσίως του διαλύματος Dr Gkelis Safe Vitamin B12,  του οποίου κάθε μισό ml περιέχει μεθύλκοβαλαμίνη (500μg)  και αδενοσύλκοβαλαμίνη (500μg), το οποίο   κυκλοφορεί ως συμπλήρωμα διατροφής.

Η δόση του Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 είναι: 

Ενήλικες: 0.5ml ημερησίως (500μg μεθυλκοβαλαμίνης και 500μg αδενοσυλκοβαλαμίνης). Νεογνά, Bρέφη, Παιδιά: 0.25ml ημερησίως (250μg μεθυλκοβαλαμίνης και 250μg αδενοσυλκοβαλαμίνης).

Το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 λαμβάνεται το πρωί ή το απόγευμα με κενό στομάχι. Το διάλυμα παραμένει κάτω από τη γλώσσα 10-15 δευτερόλεπτα και καταπίνεται.

Το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 είναι χρήσιμο στα άτομα με έλλειψη βιταμίνης Β12, άτομα με δυσαπορρόφηση της βιταμίνης Β12, και τους χορτοφάγους, όλων των ηλικιών.

Τα άτομα που έχουν ανάγκη συμπληρωματικής λήψης βιταμίνης Β12 με το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 μπορούν να αποφύγουν τις επώδυνες ενδομυϊκές ενέσεις της βιταμίνης Β12

 Η δοσολογία ρυθμίζεται από τον θεράποντα ιατρό, ο οποίος ανάλογα με το μέγεθος της έλλειψης της βιταμίνης Β12 καθορίζει τη δοσολογία και τη διάρκεια της χορήγησης.

ΒιβλιογραφικήΤεκμηρίωση

1.Allen LH. How common is vitamin B-12 deficiency?.Am J ClinNutr. 2009 Feb;89(2):693S-6S. doi: 10.3945/ajcn.2008.26947A2. Oh R, Brown DL. Vitamin B12 deficiency. Am Fam Physician 2003; 67(5):979–986. [PubMed]

3. Schloss JM, Colosimo M, Airey C, Vitetta L. Chemotherapy-induced peripheral neuropathy (CIPN) and vitamin B12 deficiency. Support Care Cancer 2015; 23(7):1843–1850. doi: 10.1007/s00520-015-2725-6[PubMed]

4. Allen LH. How common is vitamin B-12 deficiency? Am J ClinNutr 2009; 89(2):693S–696S. doi:10.3945/ajcn.2008.26947A [PubMed]

5. Andres E, Serraj K, Zhu J, Vermorken AJ. The pathophysiology of elevated vitamin B12 in clinical practice.QJM 2013; 106(6):505–515. doi: 10.1093/qjmed/hct051 [PubMed]

6. Green R. Indicators for assessing folate and vitamin B-12 status and for monitoring the efficacy of intervention strategies. Am J ClinNutr 2011; 94(2):666S–672S. doi: 10.3945/ajcn.110.009613 [PMC free article] [PubMed]

7. Klee GG. Cobalamin and folate evaluation: measurement of methylmalonic acid and homocysteine vs vitamin B(12) and folate. ClinChem 2000; 46(8 Pt 2):1277–1283. [PubMed]

8. Oh R, Brown DL. Vitamin B12 deficiency. Am Fam Physician 2003; 67(5):979–986. [PubMed]9. Savage DG, Lindenbaum J, Stabler SP, Allen RH. Sensitivity of serum methylmalonic acid and total homocysteine determinations for diagnosing cobalamin and folate deficiencies. Am J Med 1994; 96(3):239–246.[PubMed]10. Solomon LR. Diabetes as a cause of clinically significant functional cobalamin deficiency. Diabetes Care 2011;34(5):1077–1080. doi: 10.2337/dc11-0009 [PMC free article] [PubMed]

11. Herrmann W, Obeid R, Schorr H, Geisel J. Functional vitamin B12 deficiency and determination of holotranscobalamin in populations at risk. ClinChem Lab Med 2003; 41(11):1478–1488. [PubMed]

12. Vugteveen I, Hoeksma M, Monsen AL, Fokkema MR, Reijngoud DJ, van RM et al. Serum vitamin B12 concentrations within reference values do not exclude functional vitamin B12 deficiency in PKU patients of various ages. Mol Genet Metab 2011; 102(1):13–17. doi: 10.1016/j.ymgme.2010.07.004 [PubMed]

13. PawlakR, LesterSE, BabatundeT. The prevalence of cobalamin deficiency among vegetarians assessed by serum vitamin B12: a review of literature.Eur J ClinNutr. 2014 May;68(5):541-8. doi: 10.1038/ejcn.2014.46. Epub 2014 Mar 26.

14. Wheeler S. (2008). Assessment and interpretation of micronutrient status during pregnancy. Proc. Nutr. Soc. 67, 437–450. 10.1017/S0029665108008732 [PubMed] [Cross Ref] [Ref list]

15. Dayaldasani A., Ruiz-Escalera J., Rodriguez-Espinosa M., Rueda I., Perez-Valero V., Yahyaoui R. (2014). Serum vitamin B12 levels during the first trimester of pregnancy correlate with newborn screening markers of vitamin B12 deficiency. Int. J. Vitam. Nutr. Res. 84, 92–97. 10.1024/0300-9831/a000196 [PubMed] [Cross Ref][Ref list]

16. Majumder S., Soriano J., Louie Cruz A., Dasanu C. A. (2013).Vitamin B12 deficiency in patients undergoing bariatric surgery: preventive strategies and key recommendations. Surg. Obes. Relat. Dis. 9, 1013–1019. 10.1016/j.soard.2013.04.017 [PubMed][Cross Ref] [Ref list]

17. Kwon Y., Kim H. J., Lo Menzo E., Park S., Szomstein S., Rosenthal R. J. (2014). Anemia, iron and vitamin B12 deficiencies after sleeve gastrectomy compared to Roux-en-Y gastric bypass: a meta-analysis. Surg. Obes. Relat. Dis. 10, 589–597. 10.1016/j.soard.2013.12.005 [PubMed] [Cross Ref] [Ref list]

18. Battat R., Kopylov U., Szilagyi A., Saxena A., Rosenblatt D. S., Warner M., et al. . (2014). Vitamin B12 deficiency in inflammatory bowel disease: prevalence, risk factors, evaluation, and management. Inflamm. Bowel Dis. 20, 1120–1128. 10.1097/mib.0000000000000024 [PubMed] [Cross Ref] [Ref list]

19.Greibe E., Miller J. W., Foutouhi S. H., Green R., Nexo E. (2013b).Metformin increases liver accumulation of vitamin B12 - an experimental study in rats. Biochimie 95, 1062–1065. 10.1016/j.biochi.2013.02.002 [PubMed] [Cross Ref] [Ref list]

20. Aroda V. R., Edelstein S. L., Goldberg R. B., Knowler W. C., Marcovina S. M., Orchard T. J., et al. . (2016). Long-term metformin use and Vitamin B12 deficiency in the diabetes prevention program outcomes study. J. Clin. Endocrinol. Metab. 101, 1754–1761. 10.1210/jc.2015-3754 [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref] [Ref list]

21 Howden C. W. (2000). Vitamin B12 levels during prolonged treatment with proton pump inhibitors. J. Clin. Gastroenterol. 30, 29–33. 10.1097/00004836-200001000-00006 [PubMed] [Cross Ref][Ref list]

22. Wilhelm S. M., Rjater R. G., Kale-Pradhan P. B. (2013). Perils and pitfalls of long-term effects of proton pump inhibitors. Expert Rev. Clin. Pharmacol. 6, 443–451. 10.1586/17512433.2013.811206[PubMed] [Cross Ref] [Ref list]

23. Singh B1, Arora S. Acute presentation of dizziness in vitamin B12 deficient old patient of cardiac disease: a case report.ClinChimActa. 2010 Dec 14;411(23-24):2104-6. doi: 10.1016/j.cca.2010.08.022. Epub 2010 Aug 22.

26. Huijts M, van Oostenbrugge RJ, Rouhl RP, Menheere P, Duits A. Effects of vitamin B12 supplementation on cognition, depression, and fatigue in patients with lacunar stroke.

IntPsychogeriatr. 2013 Mar;25(3):508-10. doi: 10.1017/S1041610212001925. Epub 2012 Nov 19.

26. Luckily, B12 supplementation can help improve your vision.

Christen W.G., Glynn R.J., Chew E.Y., Albert C.M., Manson J.E. Folic Acid, Pyridoxine, and Cyanocobalamin Combination Treatment and Age-Related Macular Degeneration in Women The Women's Antioxidant and Folic Acid Cardiovascular Study. Arch. Intern. Med. 2009;169:335–341. doi: 10.1001/archinternmed.2008.574. [PMC free article] [PubMed][Cross Ref] [Ref list]

27.Cases J. 2009 Jun 5;2:7762. doi: 10.4076/1757-1626-2-7762. Nutritional optic and peripheral neuropathy: a case report.

28. Nightingale LM1, Paviour DC. BMJ Case Rep. 2017 May 6;2017. pii: bcr-2016-218558. doi: 10.1136/bcr-2016-218558. 
You are what you eat: ophthalmological manifestations of severe B12 deficiency. Azenha C1,2, Costa JF1, Fonseca P1,2.

29. Uwe Gröber, Klaus Kisters, Joachim SchmidtNeuroenhancement with Vitamin B12—Underestimated Neurological Significance. Nutrients. 2013 Dec; 5(12): 5031–5045. Published online 2013 Dec 12. doi: 10.3390/nu5125031

30.  Pennypacker L.C., Allen R.H., Kelly J.P., Matthews L.M., Grigsby J., Kaye K., Lindenbaum J., Stabler S.P. High prevalence of cobalamin deficiency in elderly outpatients. J. Am. Geriatr. Soc.1992;40:1197–1204. [PubMed] [Ref list]

31. Langan R.C., Zawistoski K.J. Update on vitamin B12 deficiency.Am. Fam. Physician. 2011;83:1425–1430. [PubMed] [Ref list]

32. Lindenbaum J., Rosenberg I.H., Wilson P.W., Stabler S.P., Allen R.H. Prevalence of cobalamin deficiency in the framingham elderly population. Am. J. Clin. Nutr. 1994;60:2–11. [PubMed] [Ref list]

33. Jacobsen DW1, Gatautis VJ, Green R, Robinson K, Savon SR, Secic M, Ji J, Otto JM, Taylor LM Jr. Rapid HPLC determination of total homocysteine and other thiols in serum and plasma: sexdifferences and  correlation with cobalamin and folate concentrations in healthy subjects. Clin Chem. 1994 Jun;40(6):873-81.

34. Martha Savaria Morris, Jacob Selhub, Paul F. Jacques.Vitamin B-12 and Folate Status in Relation to Decline in Scores on the Mini-Mental State Examination in the Framingham Heart Study J Am Geriatr Soc. Author manuscript; available in PMC 2013 Aug 1. Published in final edited form as: J Am Geriatr Soc. 2012 Aug; 60(8): 1457–1464.

35. Clarke R1, Refsum H, Birks J, Evans JG, Johnston C, Sherliker P, Ueland PM, Schneede J, McPartlin J, Nexo E, Scott JM. Screening for vitamin B-12 and folate deficiency in older persons. Am J Clin Nutr. 2003 May;77(5):1241-7.

36. Vashi P, Edwin P, Popiel B, Lammersfeld C, Gupta D. .. Methylmalonic Acid and Homocysteine as Indicators of Vitamin B-12 Deficiency in Cancer. PLoS One. 2016 Jan 25;11(1):e0147843. doi: 10.1371/journal.pone.0147843. eCollection 2016.

37. Lederle FA. Oral cobalamin for pernicious anemia: medicine's best kept secret? JAMA. 1991;265:94–95.[PubMed]

38. Berlin H, Berlin R, Brante G. Oral treatment of pernicious anemia with high doses of vitamin B12 without intrinsic factor. Acta Med Scand. 1968;184:247–258. [PubMed]

39. Elia M. Oral or parenteral therapy for B12 deficiency. Lancet. 1998;352:1721–1722. [PubMed]

40. Kondo H. Haematological effects of oral cobalamin preparations on patients with megaloblastic anaemia. Acta Haematol. 1998;99:200–205. [PubMed]

41. Kuzminski AM, Del Giacco EJ, Allen RH, Stabler SP, Lindenbaum J. Effective treatment of cobalamin deficiency with oral cobalamin. Blood. 1998;92:1191–1198. [PubMed]

42. Andres E, Kurtz JE, Perrin AE, et al. Oral cobalamin therapy for the treatment of patients with food-cobalamin malabsorption. Am J Med. 2001;111:126–129. [PubMed]

43. Cetin M, Altay C. Efficacy of oral vitamin B12 treatment in children. J Pediatr. 2001;139:754. [PubMed]

44. Delpre G, Stark P, Niv Y. Sublingual therapy for cobalamin deficiency as an alternative to oral and parenteral cobalamin supplementation. Lancet. 1999;354:740–741. [PubMed]

45. Thakkar K, Billa G. Treatment of vitamin B12 deficiency-methylcobalamine? Cyancobalamine? Hydroxocobalamin?-clearing the confusion. Eur J Clin Nutr. 2015 Jan;69(1):1-2. doi: 10.1038/ejcn.2014.165. Epub 2014 Aug 13.