Βιταμίνη Β12: Φάρμακα που επηρεάζουν τα επίπεδα της βιταμίνης Β12 στο ανθρώπινο σώμα

Υπό του Δρ. Δημητρίου Ν. Γκέλη - MD, ORL, DDS, PhD, Medical Life Coach

Dr Gelis’ Safe Vitamin B12: Μπορείτε να αγοράσετε το προϊόν, online, μέσω της ιστοσελίδας pharmagel.gr ακολουθώντας τον παρακάτω σύνδεσμο:

Αγορά Dr Gelis’ Safe Vitamin B12


  Περίληψη άρθρου

Τα άτομα που χρησιμοποιούν χρονίως μετφορμίνη, γαστροπροστατευτικά φάρμακα Τα παραπάνω φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν απορρόφηση ή το μεταβολισμό της βιταμίνης Β12. (πραζόλες, αναστολείς Η2 υποδοχέων) ή εισπνέουν υποξείδιο του αζώτου βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο να πάθουν έλλειψη βιταμίνης Β12.


Τα άτομα που χρησιμοποιούν χρονίως μετφορμίνη, γαστροπροστατευτικά φάρμακα (πραζόλες, αναστολείς Η2 υποδοχέων) ή εισπνέουν υποξείδιο του αζώτου βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο να πάθουν έλλειψη βιταμίνης Β12.

Τα παραπάνω φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν  απορρόφηση ή το μεταβολισμό της βιταμίνης Β12.

Μετφορμίνη

Η μετφορμίνη [Metformin (Glucophage)] είναι φάρμακο πρώτης γραμμής θεραπείας του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.
Η μετφορμίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης στη θεραπεία και άλλων καταστάσεων, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη και το σύνδρομο πολυκυστικής ωοθήκης [1].

Η μετφορμίνη ασκεί μεν επωφελή δράση στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, στην απώλεια βάρους και την αγγειοπροστασία [2], αλλά προκαλεί επίσης και σημαντικές παρενέργειες. Παραδείγματος χάρη, οι ασθενείς που βρέθηκαν σε μακροχρόνια χρήση μετφορμίνης βρέθηκαν σε υψηλό κίνδυνο να εμφανίσουν αναιμία [3].

Αυτό αποδόθηκε στη δημιουργία έλλειψης βιταμίνης Β12. Έχει δημοσιευτεί ότι το 30% των ασθενών που έκαναν μακροχρονίως θεραπεία με μετφορμίνη ανέπτυξαν δυσαπορρόφηση της βιταμίνης Β12, που συνοδευόταν από έλλαττωση των συγκεντρώσεων της βιταμίνης Β12 της τάξης του 14% έως 30%. [4].

Έχει βρεθεί επίσης ότι η θεραπεία με μετφορμίνη σχετίζεται με ελάττωση των συγκεντρώσεων της βιταμίνης Β12 στον ορό των πασχόντων, η οποία επιδεινώνεται αυξάνοντας τη δόση και τη διάρκεια της θεραπείας [5, 6, 7].
Αυτή η συσχέτιση έχει υποστηριχτεί ότι οφείλεται στην παρέμβαση της μετφορμίνης στην απορρόφηση του συμπλέγματος βιταμίνης Β12-ενδογενούς παράγοντα, που εξαρτάται από την παρουσία ασβεστίου [8].

Παρά ταύτα, αν και ελαττώνονται οι συγκεντρώσεις της Β12 στον ορρό, η θεραπεία με χορήγηση μετφορμίνης έχει σχετιστεί με με την ελάττωση του μεθυλμαλονικού οξέος του πλάσματος και ενδείξεις βελτίωσης των ενδοκυττάριων συγκεντρώσεων της βιταμίνης Β12 στους διαβητικούς [9].

Ως εκ τούτου, προτάθηκε ότι οι διαβητικοί  αναπτύσσουν ένα φαινόμενο αντίστασης στη βιταμίνη Β12 και ότι η θεραπεία με μετφορμίνη φαίνεται να βελτιώνει τον ενδοκυττάριο μεταβολισμό της βιταμίνης Β12, πράγμα που είναι αντίθετο προς τις προηγηθείσες απόψεις.
Σε δύο μελέτες βρέθηκε ότι οι ασθενείς που θεραπεύτηκαν με μετφορμίνη είχαν ελαττωμένα επίπεδα της βιταμίνης Β12 και της απτοκορρίνης [haptocorrin]. Η θεραπεία όμως δεν επηρέαζε τα επίπεδα της ολο-τρανσκοβαλαμίνης, που είναι βιοδραστική μορφή βιταμίνης Β12, η οποία  κατανέμεται συστηματικά σε όλα τα κύτταρα του σώματος και χρησιμοποιείται ως δείκτης συγκεντρώσεων της βιταμίνης Β12 στον ορό του αίματος [10, 11].
Σε μιαν άλλη μελέτη βρέθηκε ότι η θεραπεία επιμύων με μετφορμίνη αύξησε την ηπατική συγκέντρωση της βιταμίνης Β12

[12].

Αυτό υποδηλώνει ότι η μετφορμίνη μπορεί να τροποποιήσει την ομοιόσταση και την ιστική κατανομή της βιταμίνης Β12, τα επακόλουθα της οποίας παραμένουν υπό έρευνα.
Επειδή η κάθε περίπτωση ανεύρεσης χαμηλών συγκεντρώσεων στον ορό του αίματος δεν σημαίνουν πάντοτε την ύπαρξη έλλειψης βιταμίνης Β12 και από την άλλη πλευρά στη σοβαρή λειτουργική έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να μετρηθούν κανονικές ή υψηλές συγκεντρώσεις βιταμίνης Β12 στον ορό έχει δοθεί προσοχή στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων της δράσης της μετφορμίνης στις συγκεντρώσεις τις βιταμίνης Β12 [13].

Συμπερασματικά. Η ελάττωση των συγκεντρώσεων της βιταμίνης Β12 μπορεί να προκληθεί από τη μετφορμίνη, κατά τρόπο που εξαρτάται από τη δόση και τη διάρκεια χορήγηση της μετφορμίνης. Υπό όρους πρόληψης, τα διαβητικά άτομα που παίρνουν μετφορμίνη θα πρέπει να θεωρούνται ότι βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο να εκδηλώσουν έλλειψη βιταμίνης Β12. Γιαυτό επιβάλλεται να ελέγχουν τις συγκεντρώσεις της βιταμίνης Β12, του μεθυλμαλονικού οξέος και της ομοκυστείνης, ώστε αν χρειαστεί εγκαίρως να πάρουν συμπληρωματικά βιταμίνη Β12 [14].

 

Αναστολείς αντλίας πρωτονίων, αναστολείς Η2 υποδοχέων

Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων (Proton pump inhibitors) και άλλα φάρμακα που καταστέλλουν την έκκριση του γαστρικού οξέος στον στόμαχο συχνά σχετίζονται με ελάττωση των συγκεντρώσεων της βιταμίνης Β12 στον ορό του αίματος [15].

Αυτό αποδίδεται στο ότι το όξινο περιβάλλον του στομάχου είναι απαραίτητο για την έκκριση του ενδογενούς


παράγοντα (πρωτεΐνη που παράγεται από τα τοιχωματικά κύτταρα του βλεννογόνου του τοιχώματος του σώματος του στομάχου) και την αρχική ένωση της βιταμίνης Β12 με την πρωτεΐνη απτοκορρίνη. Η ένωση της βιταμίνης Β12 με τον ενδογενή παράγοντα επιτρέπει την απορρόφηση της βιταμίνης Β12 από το βλεννογόνο της τελικής μοίρας του λεπτού εντέρου [16].

Όμως, παρά το γεγονός ότι ελαττώνονται οι συγκεντρώσεις της βιταμίνης Β12, εν τούτοις, συνήθως κυμαίνονται εντός των φυσιολογικών ορίων [17].

Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος να εκδηλωθεί μια ξεκάθαρη έλλειψη βιταμίνης Β12 από τη χρήση των αναστολέων αντλίας πρωτονίου μπορεί να είναι μικρός. Όμως έχει δηλωθεί ότι ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος στα ηλικιωμένα και υποσιτιζόμενα , που χρησιμοποιούν αυτά τα φάρμακα μακροχρονίως [17].

 

Υποξείδιο του αζώτου

Το υποξείδιο του αζώτου [Nitrous oxide] ή ιλαρυντικό αέριο, το οποίο χρησιμοποιείται υπό μορφήν εισπνοών στη χειρουργική και την οδοντιατρική αναισθησία ή ακόμη και ως ψυχαγωγικό φάρμακο [18] επηρεάζει άμεσα το μεταβολισμό της βιταμίνης Β12. Αυτό επιτυγχάνεται, διότι προκαλεί μη αναστρέψιμη οξείδωση του ατόμου κοβαλτίου συνθάση μεθειονίνης (Methionine synthase) που εξαρτάται από τη βιταμίνη Β12 [19, 20].

Τα άτομα με οριακή έλλειψη βιταμίνης Β12 , στα οποία χορηγείται υποξείδιο του αζώτου εμφανίζουν γρήγορα νευρολογικά συμπτώματα, μετά τη θεραπεία [21].

Μετφορμίνη και σουλφονυλουρία

Έχει βρεθεί ότι η συνδυασμένη χορήγηση μετφορμίνης και σουλφονυλουρίας σε άτομα που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 πρέπει να τυγχάνουν κλινικής προσοχής μήπως εκδηλώσουν έλλειψη βιταμίνης Β12 και επιβάλλεται η συχνή μέτρηση των επιπέδων της  βιταμίνης Β12, του ΜΜΑ, και της ομοκυστεΐνης [22].

 

Μετφορμίνη και αναστολείς αντλίας πρωτονίων

Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων και η μετφορμίνη, όταν χορηγούνται μόνα τους σε διαβητικά άτομα δεν σχετίζονται με μια σημαντική διαφορά, όσον αφορά την πρόκληση έλλειψης βιταμίνης Β12. Όμως η συνδυασμένη χορήγησή τους έχει σχετιστεί με σημαντική αύξηση της έλλειψης βιταμίνης Β12 [23]. H η χρησιμοποίηση αντισυλληπτικών δισκίων από το στόμα μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της βιταμίνης Β12 στον ορό [24].

 

Αντιμετώπιση της φαρμακογενούς έλλειψης βιταμίνης Β12

Σε περίπτωση που η χορήγηση των παραπάνω φαρμάκων οδηγήσει σε έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να χορηγηθεί από το στόμα, αντί των επώδυνων ενδομυικών ενέσεων βιταμίνης Β12,   το υπογλώσσιο διάλυμα μεθύλκοβαλαμίνης και αδενοσυλκοβαλαμίνης [Dr Gelis' Safe Vitamin B12], το οποίο απορροφάται από το βλεννογόνο του εδάφους του στόματος και εισέρχεται κατ' ευθείαν στην κυκλοφορία του αίματος.

Ιστορικά η έλλειψη βιταμίνης Β12 έχει αντιμετωπιστεί με την ενδομυϊκή χορήγηση βιταμίνης Β12 (συνθετική κοβαλαμίνη). Σήμερα είναι επιβεβαιωμένο ότι τα θεραπευτικά αποτελέσματα της ενδομυϊκής χορήγησης είναι τα αυτά, όταν η βιταμίνη Β12 λαμβάνεται από το στόμα ή υπογλωσσίως, αλλά σε μεγαλύτερες δόσεις και ιδιαίτερα των βιοδραστικών και ευαπορρόφητων  μορφών της βιταμίνης Β12, δηλαδή της μεθυλκοβαλαμίνης και της αδενοσυλκοβαλαμίνης [Dr Gkelis’ Safe Vitamin B12][14, 15].

Το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 είναι συμπλήρωμα διατροφής, που φέρεται ως υπογλώσσιο διάλυμα περιέχει τις πιο ευαπορρόφητες μορφές βιταμίνης Β12, που είναι η μεθυλκοβαλαμίνη και αδενοσυλκοβαλαμίνη.

Η δόση του Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 είναι: 

Ενήλικες: 0.5ml ή 8 σταγόνες υπογλωσσίως ημερησίως (500μg μεθυλκοβαλαμίνης και 500μg αδενοσυλκοβαλαμίνης). 

Νεογνά, Bρέφη, Παιδιά: 0.25ml ή 4 σταγόνες υπογλωσσίως ημερησίως (250μg μεθυλκοβαλαμίνης και 250μg αδενοσυλκοβαλαμίνης).

Το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 λαμβάνεται το πρωί ή το απόγευμα με κενό στομάχι. Το διάλυμα παραμένει κάτω από τη γλώσσα 10-15 δευτερόλεπτα και καταπίνεται.

Το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 είναι χρήσιμο στα άτομα με έλλειψη βιταμίνης Β12, άτομα με δυσαπορρόφηση της βιταμίνης Β12, και τους χορτοφάγους, όλων των ηλικιών.

Τα άτομα που έχουν ανάγκη συμπληρωματικής λήψης βιταμίνης Β12 με το Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 μπορούν να αποφύγουν τις επώδυνες ενδομυϊκές ενέσεις της βιταμίνης Β12. Η καθημερινή υπογλώσσια χορήγηση διαλύματος μεθυλκοβαλαμίνη και η αδενοσυλκοβαλαμίνης (500mg) και αδενοσυλκοβαλαμίνης (500mg) [Dr Gkelis’ Safe Vitamin B12] συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της έλλειψης της βιταμίνης Β12.

To Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 χορηγείται ώς συμπλήρωμα διατροφής σε παιδιά και ενήλικες σε καταστάσεις έλλειψης ή ανεπάρκειας βιταμίνης B12.

Tο Dr Gkelis' Safe Vitamin B12 σας αποστέλλεται ταχυδρομικά, σε κάθε πόλη ή περιοχή της Ελλάδος (Ταχυμεταφορές Speedex) στην τιμή των 28,23 Ευρώ περιλαμβανομένου του ΦΠΑ [συν 2,00€ μεταφορικά + 1,86 αντικαταβολή (σύνολο 3,86 Ευρώ)].

Μπορείτε να το παραγγείλετε τηλεφωνώντας: Σταθερό: 2741026658, 2744023768. Κινητό: 6944280764 ή 6946655010, στέλνοντας mail: pharmage@otenet.gr ή μέσω του e-shop της pharmagel. Αν είστε κάτοικος Κύπρου ή άλλης χώρας του εξωτερικού επικοινωνήστε μαζί μας, για να σας πληροφορήσουμε το κόστος των μεταφορικών.

Ώρες επικοινωνίας: Δευτέρα-Παρασκευή: 10.00π.μ-13.00 μμ.
Τις υπόλοιπες ημέρες και ώρες μπορείτε να το παραγγέλλετε, στέλνοντας mail στη διεύθυνση pharmage@otenet.gr, ή με SMS γράφοντας ονοματεπώνυμο, ταχυδρομική διεύθυνση, ταχυδρομικό τομέα, τηλέφωνο επικοινωνίας.

Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση
1.La Marca A, Artensio AC, Stabile G, Volpe A (2005) Metformin treatment of

PCOS during adolescence and the reproductive period. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 121: 3–7 [PubMed]
2. UK Prospective Diabetes Study (UKPDS) Group (1998) Effect of intensive blood-glucose control with metformin on complications in overweight patients with type 2 diabetes (UKPDS 34). Lancet 352: 854–865[PubMed]
3. Filioussi K, Bonovas S, Katsaros T (2003) Should we screen diabetic patients using biguanides for megaloblastic anaemia? Aust Fam Physician 32: 383–384 [PubMed]
4. Ting RZ, Szeto CC, Chan MH, Ma KK, Chow KM (2006) Risk factors of vitamin B(12) deficiency in patients receiving metformin. Arch Intern Med 166: 1975–1979 [PubMed]
5. Ting R. Z., Szeto C. C., Chan M. H., Ma K. K., Chow K. M. (2006). Risk factors of vitamin B(12) deficiency in patients receiving metformin. Arch. Intern. Med. 166, 1975–1979. 10.1001/archinte.166.18.1975 [PubMed] [Cross Ref]
6. de Jager J., Kooy A., Lehert P., Wulffele M. G., Van Der Kolk J., Bets D., et al. . (2010). Long term treatment with metformin in patients with type 2 diabetes and risk of vitamin B-12 deficiency: randomised placebo controlled trial. BMJ 340:c2181. 10.1136/bmj.c2181 [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
7. Liu Q., Li S., Quan H., Li J. (2014). Vitamin B12 status in metformin treated patients: systematic review. PLoS ONE 9:e100379. 10.1371/journal.pone.0100379 [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
8. Bauman W. A., Shaw S., Jayatilleke E., Spungen A. M., Herbert V. (2000). Increased intake of calcium reverses vitamin B12 malabsorption induced by metformin. Diabetes Care 23, 1227–1231. 10.2337/diacare.23.9.1227 [PubMed] [Cross Ref]
9. Obeid R., Jung J., Falk J., Herrmann W., Geisel J., Friesenhahn-Ochs B., et al. . (2013). Serum vitamin B12 not reflecting vitamin B12 status in patients with type 2 diabetes. Biochimie 95, 1056–1061. 10.1016/j.biochi.2012.10.028 [PubMed] [Cross Ref]
10. Leung S., Mattman A., Snyder F., Kassam R., Meneilly G., Nexo E. (2010). Metformin induces reductions in plasma cobalamin and haptocorrin bound cobalamin levels in elderly diabetic patients. Clin. Biochem. 43, 759–760. 10.1016/j.clinbiochem.2010.02.011 [PubMed] [Cross Ref]
11. Greibe E., Trolle B., Bor M. V., Lauszus F. F., Nexo E. (2013c). Metformin lowers serum cobalamin without changing other markers of cobalamin status: a study on women with polycystic ovary syndrome. Nutrients 5, 2475–2482. 10.3390/nu5072475 [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
12. Greibe E., Miller J. W., Foutouhi S. H., Green R., Nexo E. (2013b). Metformin increases liver accumulation of vitamin B12 - an experimental study in rats. Biochimie 95, 1062–1065. 10.1016/j.biochi.2013.02.002 [PubMed] [Cross Ref]
13. Obeid R. (2014). Metformin causing vitamin B12 deficiency: a guilty verdict without sufficient evidence. Diabetes Care 37, e22–e23. 10.2337/dc13-2278 [PubMed] [Cross Ref]
14. Valdes-Ramos R., Guadarrama-Lopez A. L., Martinez-Carrillo B. E., Benitez-Arciniega A. D. (2015). Vitamins and type 2 diabetes mellitus. Endocr. Metab. Immune Disord. Drug Targets 15, 54–63. 10.2174/1871530314666141111103217 [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]
15. Abraham N. S. (2012). Proton pump inhibitors: potential adverse effects. Curr. Opin. Gastroenterol. 28, 615–620. 10.1097/MOG.0b013e328358d5b9 [PubMed] [Cross Ref]
17. Sheen E., Triadafilopoulos G. (2011). Adverse effects of long-term proton pump inhibitor therapy. Dig. Dis. Sci. 56, 931–950. 10.1007/s10620-010-1560-3 [PubMed] [Cross Ref]
18. van Amsterdam J., Nabben T., Van Den Brink W. (2015). Recreational nitrous oxide use: Prevalence and risks. Regul. Toxicol. Pharmacol. 73, 790–796. 10.1016/j.yrtph.2015.10.017 [PubMed] [Cross Ref]
19. Guttormsen A. B., Refsum H., Ueland P. M. (1994). The interaction between nitrous oxide and cobalamin. Biochemical effects and clinical consequences. Acta Anaesthesiol. Scand. 38, 753–756. 10.1111/j.1399-6576.1994.tb03996.x [PubMed] [Cross Ref]
20. Torri G. (2010). Inhalation anesthetics: a review. Minerva Anestesiol. 76, 215–228. [PubMed]
21. Singer M. A., Lazaridis C., Nations S. P., Wolfe G. I. (2008). Reversible nitrous oxide-induced myeloneuropathy with pernicious anemia: case report and literature review. Muscle Nerve 37, 125–129. 10.1002/mus.20840 [PubMed] [Cross Ref]
22. Donghoon Kang, Jae-Seung Yun, Sun-Hye Ko, Tae-Seok Lim, Yu-Bae Ahn, Yong-Moon Park, Seung-Hyun Ko. Higher Prevalence of Metformin-Induced Vitamin B12 Deficiency in Sulfonylurea Combination Compared with Insulin Combination in Patients with Type 2 Diabetes: A Cross-Sectional Study. PLoS One. 2014; 9(10): e109878. Published online 2014 Oct 9. doi: 10.1371/journal.pone.0109878
23. Amanda N. Long, Christopher L. Atwell, Wonsuk Yoo, Solomon S. SolomonVitamin B12 Deficiency Associated With Concomitant Metformin and Proton Pump Inhibitor Use Diabetes Care. 2012 Dec; 35(12): e84. Published online 2012 Nov 14. doi: 10.2337/dc12-0980 

24.Anderson KE, Bodansky O, Kappas A. Effects of oral contraceptives on vitamin metabolism. Adv Clin Chem. 1976;18:247-87.


Σημείωση: Το παρόν επιστημονικό άρθρο γράφτηκε για λόγους ενημέρωσης των ιατρών και των λοιπών επιστημόνων υγείας και δεν αποτελεί  μέσο διάγνωσης ή αντιμετώπισης ή πρόληψης ασθενειών, ούτε αποτελεί ιατρική συμβουλή για ασθενείς, από τον συγγραφέα ή τους συγγραφείς του άρθρου.

Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.

Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από  τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση,  παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας 

 

Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.